Grillen op open vuur is geweldig, maar tegelijk schrikken mensen er ook wel een beetje voor terug. Hoe maak je een vuur aan? Wat zijn de verschillende houtskoolsoorten? Wat kun je allemaal grillen? Gas of houtskool? Hoe krijg je die mooie strepen op je biefstuk? En het belangrijkste: hoe voorkom je dat alles aanbrandt?
Deze spoedcursus barbecue voor beginners is er om je te helpen. Als je de basisprincipes van het grillen onder de knie hebt, wordt het een leuke bezigheid in het volgende weekend of tijdens een gezellig samenzijn met vrienden of familie.
BBQ kiezen: houtskool of gas?
Er zijn twee soorten barbecues: houtskool en gas. Een BBQ op gas maakt gebruik van een propaantank of een aardgasleiding die direct op de BBQ is aangesloten. Een pluspunt van alle barbecues is dat je je gietijzeren pannen rechtstreeks op de grill kan zetten, zonder bang te hoeven zijn dat de handgreep smelt.
Gasbarbecue
Een barbecue op gas is vrij eenvoudig. Je kunt het vuur regelen door aan een knop te draaien. Dit bespaart tijd, omdat je meteen kunt beginnen te grillen en niet hoeft te wachten tot de BBQ op temperatuur is. Maar wat je op een gasgrill bereidt mist wel de klassieke BBQ-smaak, omdat ze minder heet worden dan een houtskoolgrill en omdat er minder rook wordt geproduceerd.
Toch kun je op een gasbarbecue ook de rooksmaak nabootsen, namelijk door een smoker box met houtsnippers te plaatsen op het rooster. De temperatuur Om een langzaam gerookte smaak op een gasgrill na te bootsen, plaatst u een smoker box gevuld met geweekte houtsnippers direct op het rooster. Over het algemeen moet de temperatuur van de grill tussen de 100 en 130 graden Celsius zijn, terwijl dat bij een houtskoolgrill veel hoger ligt (boven de 175 graden Celsius).
Bekijk gasbarbecues van Weber, Cadac, Campingaz en andere merken
Houtskoolbarbecue
Houtskoolbarbecues hebben geen handige knop om de vlam te regelen, waardoor ze wat lastiger in het gebruik zijn. Maar voor veel mensen is deze extra moeilijkheidsgraad nu juist wat het BBQ’en leuk maakt. Je krijgt bovendien een veel betere smaak. Houtskool wordt heter dan gas, waardoor het voedsel de bekende rooksmaak krijgt.
Houtskoolgrillen bestaat al heel lang. De meeste traditionele bereidingswijzen op open vuur, zoals de Indiase tandoorovens en de kebabgrills uit het Midden-Oosten maken gebruik van houtskool. Ze zijn bovendien goedkoper dan een grill op gas en je hebt geen gedoe met gasflessen. Houtskool is in elke supermarkt verkrijgbaar en kosten minder dan het bijvullen van de propaangasfles.
Omdat het starten en onderhouden van een houtskoolvuur ervaring vereist, heb je meer kennis en ervaring nodig. Ook moet je de techniek van het grillen begrijpen, waardoor het een grotere uitdaging kan zijn voor de beginnende BBQ’er. Toch kun je ook als beginner goed met houtskool aan de slag, al vergt het wel wat oefening om te leren hoe je de hitte moet beheersen. Er kan in het begin nog wel iets misgaan, maar dat maakt het tegelijk ook een spannende ontdekkingstocht.
Bekijk houtskoolbarbecues van Big Green Egg, Boretti, Kamado en meer
Houtskool kiezen
Er zijn twee soorten brandstof: briketten en houtskool.
Houtskool is verhit hout, waarbij de vluchtige bestanddelen uit het houd zijn verwijderd. Omdat de luchttoevoer wordt beperkt verbrandt het hout niet volledig. Het zijn dus in feite droge stukken verkoold hout, die prima geschikt zijn voor de barbecue. Ze zijn te herkennen aan de onregelmatige vorm. Houtskool brandt beter en sneller en produceert minder as, in vergelijking met briketten. Het belangrijkste voordeel van houtskool is de smaak, die varieert afhankelijk van het type hout dat gebruikt is. Houtskool is het beste voor voedsel dat snel gegrild kan worden, zoals steaks en saté, vanwege de intense hitte.
Briketten zijn afgeronde zwarte blokjes. Ze zijn goedkoper, gemakkelijker in gebruik en overal verkrijgbaar. Briketten worden gemaakt van zaagsel en bindmiddelen en ze branden vrij lang, waardoor ze geschikt zijn voor het bereiden van grote stukken hout, zoals hele kippen. De meeste supermarkten hebben briketten in het assortiment. Ze owrden gemaakt van de resten bij de productie van houtskool. Deze resten worden fijngemalen tot poeder, waarna ze met een bindmiddel tot blokjes worden geperst. Er zijn tegenwoordig ook kokosbriketten, gemaakt van kokosvezel.
Houtskoolvuur aansteken
De meest gebruikelijke methode om een vuurtje te stoken voor de barbecue is om een piramide van houtskool te maken. Daarmee voer je de hitte van de bodem af, zodat het zich gelijkmatig over de houtskool kan verspreiden.
Om een houtskoolpiramide te maken leg je eerst gebruikte kranten of papieren zakken in de BBQ. Stapel vervolgens houtskool of briketten bovenop het papier, zodat een piramide ontstaat. Steek het papier aan de onderkant aan en laat het vuur langzam groter worden, door op het houtskool te blazen of door met een krant te waaieren. Zodoende kun je de hitte verhogen.
Let vooral op de kleurverandering van de houtskool, van zwart naar grijswit. Ongeveer 75 procent van het oppervlak moet van kleur veranderd zijn. De warmte stijgt op van de bodem, en het houtskool zorgt ervoor dat de warmte zich kan verspreiden.
Wees geduldig
Het doel is niet om een groot vuur te maken, maar om het vuur beheerst op de juiste hitte te laten komen. Als er meer brandstof nodig is, voeg je meer papier toe aan de piramide. Laat het vuur rustig op temperatuur komen, je moet voor een houtskoolgrill geen haast hebben. Je bent klaar om te barbecuën als de kolen in het midden van de piramide roodgloeiend zijn en de houtskool aan de randen as gaat vormen. Mocht je er niet helemaal uit komen: de verpakking van de houtskool staan vaak ook nog instructies.
Een brikettenstarter gebruiken
Een andere methode om een houtskoolgrill te starten is met behulp van een brikettenstarter. Dit is een holle metalen cilinder met gaten aan de onderkant en een rooster van draad binnenin. Dergelijke brikettenstarters kosten rond de 25 euro en zijn verkrijgbaar van Weber, Boretti en andere bekende merken.
Vul de bodem van de brikettenstarter met verfrommelde kranten of papieren zakken, vul de bovenkant met houtskool en steek het papier aan. Zodra de houtskool wit is geworden, gooi je de kooltjes in de grill. Een goede brikettenstarter zorgt ervoor dat je telkens opnieuw perfect verhitte houtskool hebt, dus het is een prima investering.
Bekijken: Brikettenstarters van verschillende merken
Een houtskoolgrill doven
Om de houtskoolgrill te doven, plaats je het deksel op de grill en sluit je alle ventilatieopeningen. Dit sluit de zuurstoftoevoer af, waardoor het vuur zal verstikken. Gooi geen water op het houtskool, omdat dit een plotselinge en intense stoom kan veroorzaken. Maar de snelle temperatuurwijziging kan er ook voor zorgen dat de grill beschadigd raakt en barst.
Grillen in twee zones
Ga je grotere stukken vlees bereiden, al dan niet met bot, dan is het belangrijk om met zones te gaan werken. Dit zorgt voor een gelijkmatige garing en voorkomt opvlammingen. Steaks zoals rib-eye bevatten veel vet, en als dit smelt tijdens de bereiding kan er een vlam ontstaan en kan het brand veroorzaken als je niet voorzichtig bent. Daardoor kunnen lelijke zwarte vlekken op het vlees ontstaan.
De gemakkelijkste manier is om twee vuurzones te maken in de houtskoolgrill. De ene kant is met houtskool en de andere zonder. Op een gasbarbecue kun je dit ook voor elkaar krijgen door de ene kant aan te steken en de andere niet.
Om grote stukken vlees gelijkmatig te garen, schroei je ze eerst aan de hete kant dicht, voordat je het vlees naar de koelere kant verplaatst. Sluit het deksel en stel de ventilatie in om de warmte onder controle te houden. Het vlees zal verder garen op indirecte warmte. Deze grillmethode maakt gebruik van hetzelfde baktechniek als het bereiden van een biefstuk in de keuken. Die grill je ook eerst aan in de pan, waarna je in de oven verder laat garen.
Bekijk allerlei handige barbecue-accessoires voor nog meer grillplezier
